عوامل کارآمد در موفقیت بنگاه های صادراتی فرش

     از آنجاکه بنگاه­های کوچک و متوسط صنعت فرش دستباف ایران با برند بین­المللی و جایگاه ملی، به­عنوان تنها محصولی است که با توان نیروی انسانی ماهر و هنرمند ایرانی و با استفاده از منابع بومی - ضمن پاسخ­گویی به تقاضای داخلی - مشتریان بسیاری را در جهان نیز ارضا می­کند، بررسی عوامل کارآمد در موفقیت این بنگاه­ها و میزان تاثیر هریک از متغیرها می­تواند برای سایر فعالان و ذی­نفعان بخش خصوصی و متولیان حوزه صنعت فرش مؤثر واقع شود. مطالعه حاضر پاسخ به این سوال استکه عوامل کارآمد استراتژیک و مهم در صادرات فرش چیست؟ محدوده جغرافیایی پژوهش شامل صادرکنندگان فرش دستباف کل کشور در طی سال­های 1380-1390 است. روش­شناسی آن از نوع علّی- ارتباطی و ابزار آن پرسشنامه است که برای بررسی روایی ابزار، از صاحب‌نظران و کارشناسان استفاده شد و نیز با انجام آزمون مقدماتی از طریق تکمیل 30 پرسشنامه مورد تأیید قرار گرفت. ضرایب آلفای کرونباخ برای بخش­های مختلف بین 75/0 تا 84/0 به­دست آمد. جامعه آماری این تحقیق 124 نفر از صادرکنندگان فرش دستباف بوده­اند که طی یک سال، بیش از یک میلیون دلار صادرات فرش دستباف داشتند. به علّت محدود بودن جامعه آماری (124=N) از روش سرشماری استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که میانگین میزان صادرات بنگاه­های تولیدی و بازرگانی صادراتی فرش دستباف 50/4 میلیون دلار است. متغیر وابسته تحقیق کارآمدی و موفقیت بنگاه­های صادراتی فرش است که نمود آن دسترسی به فروش، سود و صادرات کالا است و متغیرهای مستقل شامل توانایی و ظرفیت­ها، نیازها (انگیزه­ها و محرک­های رشد)، منابع و فرصت­ها است. نتایج همبستگی حاکی از آن است که بین متغیرهای منابع و توانایی و ظرفیت­ها، با کارآمدی و موفقیت بنگاه­های صادراتی فرش دستباف رابطه مثبت و معناداری وجود ندارد و به­عنوان عوامل ناکارآمد محسوب می­شود. بررسی ضریب همبستگی اسپیرمن تاثیر متغیرهای منابع و توانایی و ظرفیت­های بنگاه­های صادراتی فرش دستباف بر کارآمدی را نشان می­دهد. نتایج تحلیل رگرسیونی نیز نشان دادند که متغیر منابع، امکان تبیین (015/0 - ) و متغیر توانایی و ظرفیت­های بنگاه­های صادراتی فرش امکان تبیین 024/0 درصد از تغییرات متغیر این بنگاه‌ها را دارند و نتایج همبستگی حاکی از آن است که بین این دو متغیر با کارآمدی بنگاه­های صادراتی فرش دستباف رابطه مثبت و معناداری وجود ندارد.